Door geestelijk verzorger Pieter Hartevelt
Hoe kijkt u terug op de kerstdagen van vroeger? Ik denk nog wel eens aan mijn grootouders. Mijn oma van vaderzijde was sinds 1942 weduwe. Het verlies van haar man in oorlogstijd – terwijl ze in verwachting was mijn vader – heeft in haar levenslang sporen nagelaten. Oma Hartevelt moest erna alléén haar twee zoontjes zien op te voeden.
Mijn oma heeft altijd veel steun aan haar geloof gehad. Maar haar geloof had ook een zware kant. Enerzijds kon ze vol overtuiging ‘Vaste Rots van mijn behoud’ zingen. Anderzijds was er ook veel onzekerheid en angst voor God. Helaas werd die angst ook vaak vanaf de kansel aangemoedigd door menige donderpreek.
Oma was niet van wat je zou noemen de ‘zwarte kousenkerk.’ Maar bepaalde dingen waren taboe. Ik kan mij niet herinneren ooit een kerstboom bij oma te hebben zien staan. Het was altijd de vraag bij wie oma zou eten op eerste en tweede kerstdag. Bij ons, of bij mijn oom en tante.
Mijn vader was vaak degene die voor het kerstdiner het vlees bereidde. Rollade, of varkenshaas meestal. Na het eten ging oma in een makkelijke stoel zitten. Al snel viel ze dan luid snurkend in slaap.
Iedere familie heeft zo zijn eigen rituelen met kerstmis. Met zijn allen naar de kerstavondmis gaan, uit of thuis eten, of cadeautjes geven. Kerst is het feest van het licht, wat goed past in de maand dat de dagen het kortst zijn. Met kerstmis vieren we de geboorte van Jezus, zoals verteld wordt in de evangeliën van Lukas en Mattheüs.
‘Evangelie’ betekent ‘groot nieuws.’ Ik heb die zware kant van mijn oma’s geloof dan ook nooit goed kunnen plaatsen. Het Grote Nieuws mag gevierd worden. Ook in deze onzekere tijd. Ik sluit daarom af met de woorden van een lied van dominee Gert Jan de Bruin:
Wij houden met elkaar de wacht,
scharen ons rond de bron
Dan kan een woord uit verre nacht
ons opgaan als de zon.
Ooit zei een engel: ‘Wees niet bang,
ik breng een goed bericht.
De hemel is vol lofgezang,
een Redder zag het licht.’
God zond zijn eerstgeboren kind,
een licht in het bestaan.
‘Menslief, je wordt door God bemind,’
kreeg ieder te verstaan.